23.06.2020 historia 5

Lekcja nr 22

Temat: Polska i Litwa w XV w. – społeczeństwo, religia, szkoły

Wprowadzenie!

To już ostatni temat, który omówimy w klasie 5. Wiecie, że Polska i Litwa została połączona unią personalną, a na tronie polskim i litewskim zasiadł Władysław Jagiełło. W ten sposób Litwa stała się państwem chrześcijańskim i oba państwa, wspólnymi siłami, zatrzymały ekspansję Krzyżaków. Bitwa pod Grunwaldem skutecznie pokrzyżowała plany Krzyżaków.  Dziś zastanowimy się, jak żyło się na co dzień w państwie polskim i litewskim.

1. Społeczeństwo

Za czasów Mieszka I państwa bronili wojowie, w średniowieczu otrzymywali ziemię od seniora i stali się rycerstwem. Gdy Ludwik Węgierski chciał nakłonić Polaków do osadzenia na tronie jednej ze swoich córek, dał rycerstwu przywilej zmniejszający im wymiar podatku – i tak kolejne przywileje sprawiły, że rycerstwo zmieniło się w szlachtę.

(Przepiszcie do zeszytu podane niżej punkty i najważniejsze informacje – postarajcie się jak najwięcej zapamiętać)

• wojowie ------à    rycerstwo -----à    szlachta
• Przywileje szlachty: bez wyroku sądowego nie można zająć majątku szlachcica, ani go uwięzić, król nie może nałożyć nowych podatków i zwołać pospolitego ruszenia bez zgody szlachty.
• Gdy król chce wprowadzić nowe podatki – prosi o zgodę szlachtę, zwołując sejmiki szlacheckie (było ich ok. 70)
• W XV w. powstał jeden sejm ogólny zwany walnym (składał się z 3 izb: król – izba poselska – izba senatorska.

 

SEJM WALNY

 

KRÓL

IZBA POSELSKA

IZBA SENATORSKA

 

• Król sprawował najwyższą władzę, ale państwem współrządziła szlachta. Inne stany były pozbawione tego prawa.

 

2. Religia

 

• W XV w Polskę i Litwę zamieszkiwało 6 milionów ludzi.
• Po zawarciu unii w państwie żyli ludzie różnych wyznań religijnych, jednak uznawano je – panowała tolerancja religijna.

 

3. Szkolnictwo

 

• Na najniższym poziomie działały szkoły przy parafiach – dlatego nazywamy je parafialnymi.
• Wyżej stały szkoły katedralne – mieściły się przy katedrach i kształciły przyszłych księży.
• Najwyżej stały uniwersytety – pierwsza wyższa uczelnia to Akademia Krakowska założona przez Kazimierza Wielkiego w 1364 r. Najwybitniejsi jej uczniowie to: Jan Długosz – kronikarz i Mikołaj Kopernik – astronom. Kształcili się tylko chłopcy, a językiem wykładowym była łacina.

 

                                               To wszystko!  

         Dziękuję Wam za sumienną pracę i do zobaczenia w klasie 6 J

 

 

19.06.2020 historia 5

Lekcja nr 21

Temat: Synowie Jagiełły

To już Wiecie!

• Kazimierz Wielki był ostatnim władcą na tronie polskim z dynastii Piastów.
• Rządy rozpoczął Ludwik Węgierski (Andegaweński) pochodzący z Węgier – syn siostry Kazimierza Wielkiego.
• Po śmierci Ludwika władza przeszła w ręce jego młodszej córki – Jadwigi.
• Mężem Jadwigi został Jagiełło – książę Litwy, który po przyjęciu chrztu otrzymał imię Władysław – początek panowania dynastii Jagiellonów.
• W 1409 r. doszło do wielkiej wojny z zakonem krzyżackim, której punktem kulminacyjnym była bitwa pod Grunwaldem 15 lipca 1410 r. Wojnę kończył pokój w Toruniu w 1411r.

 

1. W 1434  r. Władysław Jagiełło umiera. Władcą zostaje jego 10-letni syn – również Władysław. Przeczytajcie poniższą notatkę, a następnie w punktach wypiszcie informacje o młodym Władysławie, które wydają Wam się najistotniejsze)

 

WŁADYSŁAW WARNEŃCZYK

Był za młody na samodzielne rządy, dlatego w jego imieniu władzę sprawowała tzw. Rada Opiekuńcza. Kiedy skończył 16 lat Węgrzy zaproponowali mu tron i oba kraje połączyła unia personalna (tzn. dwa kraje łączy osoba panującego). Wkrótce jednak  został wciągnięty w wojnę z potężnym imperium tureckim. Turcy osmańscy zagrozili Węgrom i Władysław, jako król Węgier przystąpił do wojny. Faktycznym przywódcą był węgierski wódz Janos Hunyady, który szybko odniósł sukcesy – pozwoliły one na zawarcie 10-letniego pokoju. Niestety Władysław, namówiony przez papieża, który był wrogiem islamu, zerwał pokój. Doszło do bitwy pod Warną w 1444 r., która zakończyła się klęską Węgrów i śmiercią Władysława. Po tej bitwie uzyskał on przydomek Warneńczyk.

zdjęcia: uczniowie SP nr 4 w Muzeum Warneńczyka w Warnie w ramach "Zielonej Szkoły" w Bułgarii

2. Posłuchajcie utworu pt. „Rapsod o Warneńczyku”

https://www.youtube.com/watch?v=3SLhiC0wRAo

 

3. Po tragicznej śmierci Władysława Warneńczyka władzę objął jego brat Kazimierz

Przepiszcie podane niżej punkty do zeszytu.

KAZIMIERZ JAGIELLOŃCZYK

• Zaczyna panowanie w 1447r.
• W 1454 r. rozpoczął wojnę z Krzyżakami – przyczyny: dążenie do odzyskania Pomorza Gdańskiego, niezadowolenie spowodowane uciskiem ze strony Krzyżaków.
• Wiosna 1454 – początek wojny - niekorzystny dla Polski – przegrana pod Chojnicami
• Kazimierz werbuje armię najemną (płatną) i odnosi zwycięstwo pod Świecinem w 1462r.
• W 1466 – pokój w Toruniu, zwany drugim pokojem toruńskim.
• Polska odzyskuje dostęp do Bałtyku!!!
• Odzyskane ziemie nazwano Prusami Królewskimi.

Dziękuję J

 

09.06.2020 historia 5

Lekcja nr 20

Temat: Wielka wojna z zakonem krzyżackim

Wprowadzenie

O wielkiej wojnie z Zakonem Krzyżackim i bitwie pod Grunwaldem wspominaliśmy już w klasie 4. Nie jest to, w związku z tym, temat zupełnie Wam obcy. Niemniej jednak przypomnę najważniejsze informacje zgodnie ze schematem: Przyczyny – Przebieg – Skutki

Zapiszcie w zeszycie te informacje

1. Przyczyny wojny

• Krzyżacy nie są zadowoleni z unii polsko-litewskiej – chcą jej rozbicia
• Zakon Krzyżacki skompromitował się, gdyż nie udało mu się przez ponad 100 lat schrystianizować Litwy, co udało się Polakom.
• Polska dąży do odzyskania Pomorza Gdańskiego
• Zakon chce odebrać Litwie Żmudź, która przedziela ich posiadłości

 

Zobaczcie to na mapie. Kliknijcie link i przewińcie stronę do mapy. Odszukajcie Żmudź, Malbork i Grunwald.

https://epodreczniki.pl/a/wielka-wojna-z-krzyzakami/DtOA2Wlvb

2. Przebieg

• W 1409r wybucha powstanie na Żmudzi przeciwko Krzyżakom. Powstańców wspierają zarówno Litwini jak i Polacy.
• Krzyżacy wypowiadają wojnę Polsce i zajmują ziemię dobrzyńską.
• Latem 1410 r. Władysław Jagiełło na czele wojsk polskich i litewskich rozpoczyna marsz w kierunku Malborka. 15 lipca 1410 r. dochodzi do bitwy pod Grunwaldem. Polskę wspierają, oprócz Litwinów, także oddziały: Rusinów, Czechów i Tatarów. Krzyżaków wspierają tzw. „goście”
• Klęska Krzyżaków – pokój w Toruniu 1411 r.

 

3. Skutki

• Polska odzyskuje ziemię dobrzyńską a Litwa Żmudź.
• Krzyżacy muszą płacić Polsce ogromne odszkodowania wojenne.
• Przegrana wojna bardzo osłabiła Zakon Krzyżacki, który nigdy już nie osiągnął dawnej świetności.

Na koniec obejrzyjcie krótki film o bitwie pod Grunwaldem. Kliknijcie w poniższy link:

https://gwo.pl/bitwa-pod-grunwaldem-p4409

Dziękuję J

 

05.06.2020 historia 5

Lekcja nr 19

Temat: Unia Polski z Litwą

Przypominajka!

• Pierwsza dynastia (rodzina) panująca w Polsce to dynastia Piastów. Poznaliśmy kolejno panujących: Mieszko I, Bolesław Chrobry, Mieszko II, Kazimierz Odnowiciel, Bolesław Śmiały, Władysław Herman, Bolesław Krzywousty, (rozbicie dzielnicowe – potomkowie synów B. Krzywoustego), Władysław Łokietek i Kazimierz Wielki.

Kliknijcie w poniższy link, gdzie znajdziecie drzewo genealogiczne Piastów – zacznijcie analizę od dołu i wędrujcie ku koronie drzewa – poznacie jeszcze innych Piastów.

https://sites.google.com/site/dynastiapierwszychpiastow/drzewo-genealogiczne-pierwszych-piastow

• Ostatni panujący Piast otrzymał przydomek Wielki, ponieważ dokonał wielu reform w dziedzinie handlu, gospodarki, prawa, nauki i obronności kraju, które doprowadziły do wzmocnienia wewnętrznego państwa. Także w polityce zagranicznej Kazimierz Wielki dokonał wielu znaczących posunięć, które wzmocniły bezpieczeństwo państwa i rozszerzyły jego granice. Kliknijcie w link do e-podręcznika i obejrzyjcie mapę przedstawiającą Polskę w czasach K. Wielkiego.

https://epodreczniki.pl/a/polityka-zagraniczna-kazimierza-wielkiego/D161n7aY0

Zwróćcie uwagę na to, czy Polska ma dostęp do morza oraz na dziwny kształt naszego państwa.

1. Polska po śmierci Kazimierza Wielkiego

Kazimierz Wielki nie miał męskiego następcy, dlatego zdecydowano, że królem Polski zostanie Ludwik Węgierski – syn jego siostry, która była żoną króla węgierskiego. I tak została zawarta unia polsko-węgierska.

Zadanie: Wyszukajcie w dostępnych Wam źródłach objaśnienie pojęcia unia. Zapiszcie je w zeszycie.

Unia - ……………………

Ludwik Węgierski rzadko bywał w Polsce. Mawiał, że nie służy mu chłodny klimat naszego kraju. Niemniej jednak pragnął, by po jego śmierci korona polska pozostała w rękach jego dynastii. Kłopot był jednak w tym, że nie miał syna (jedynie 2 córki), a jak pamiętacie to synowie piastowali władzę po zmarłym ojcu. Ludwik zmniejszył jednak podatki dla rycerstwa i uzyskał zgodę na panowanie jednej ze swoich córek.

Zadanie: Otwórzcie podręcznik do historii na stronie 194 i 195. Znajdziecie tam rozdział, pt. „Król Jadwiga: Zapoznajcie się z nim i odpowiedzcie na podane pytania. Odpowiedzi wpiszcie do zeszytu.

1. Ile lat miała Jadwiga i dlaczego Jadwiga to król, a nie królowa?
2. Ile języków znała Jadwiga?
3. Dlaczego szukano męża dla Jadwigi wśród władców obcych państw?

 

2. Unia z Litwą

Wzrok polskich panów skierował się na wschód, gdzie znajdowało się Wielkie Księstwo Litewskie. Władcę tego kraju wybrano na męża Jadwigi.  Był nim Jagiełło. Pojawił się jednak kłopot – Wielkie Księstwo Litewskie było państwem pogańskim… Korzyści jakie płynęły dla obu państw były ogromne, dlatego zdecydowano się na unię.

Zadanie: Otwórzcie podręcznik na stronie 196. Znajdziecie tam tabelę, pt. „Oczekiwane korzyści unii polsko-litewskiej”. Przeczytajcie oczekiwania Polaków i Litwinów. Znajdźcie te punkty, które są wspólne dla obu państw. (podpowiem Wam, że jeden będzie dotyczył stosunków sąsiedzkich, a drugi Krzyżaków). Napiszcie w zeszycie wybrane 2 korzyści – swoimi słowami:

Korzyści dla Polski i Litwy wynikające z unii:

• …………
• …………

Zadanie: Spójrzcie na mapkę – str. 197. Przeanalizujcie zarówno ją jak i legendę, a następnie

               odpowiedzcie na pytania:

• Które z połączonych unią państw było większe?
• Z którym państwem sąsiadowała Polska i Litwa od północy?
• Jak nazywał się teren Litwy, który dawał jej dostęp do Morza Bałtyckiego?

Zadanie: Napiszcie w zeszycie podane niżej daty:

• 1384r. – Jadwiga na tronie polskim
• 1385 – umowa w Krewie (warunki podpisania unii, m.in. chrzest Jagiełły
• 1386 r. – podpisanie unii zwanej personalną (persona po łacinie to osoba, czyli oba państwa łączyła jedynie osoba wspólnego króla)
• 1386 -  Jagiełło przyjmuje chrzest, otrzymuje imię Władysław, żeni się z Jadwigą i zostaje królem Polski

ROZPOCZYNA SIĘ PANOWANIE JAGIELLONÓW

Dziękuję J

 

 

02.06.2020 historia 5

Lekcja nr 18

Temat: Polska Kazimierza Wielkiego

Zamiast wstępu!

Okazało się, że z ostatniej lekcji zginęła gdzieś Jaskinia Łokietka. Dlatego zaczynam dziś od linku, który przeniesie Was do zapowiadanych pięknych obrazów i nietoperzy!!!

https://www.youtube.com/watch?v=OFIbS33HL5w

 

Przyjęło się uważać Władysława Łokietka za władcę, który doprowadził do zjednoczenia Polski po rozbiciu dzielnicowym. Wprawdzie, jak pamiętacie, składała się ona z dwóch dzielnic: Wielkopolski i Małopolski, ale procesu zjednoczenia już nie dało się zatrzymać. Po śmierci malutkiego, ale dzielnego króla Łokietka władzę objął jego syn, który przeszedł do historii jako Wielki.

1. Przydomek Wielki nie wziął się znikąd. Kazimierz swoją mądrą polityką doprowadził małe i słabe państwo, które oddziedziczył po ojcu, do potęgi. Dlatego jako jedyny władca w naszej historii otrzymał przydomek Wielki. Zaraz po wstąpieniu na tron koronował się. Stało się to w kwietniu 1333 r.

 

2. A oto i jego działania! Przepiszcie punkty do zeszytu. Postarajcie się je zapamiętać J

 

 

• Zawarł z Krzyżakami pokój w Kaliszu w 1343 r., na mocy którego Polska otrzymała Kujawy i ziemię dobrzyńską (bezprawnie zagarnięte przez Krzyżaków)
• Opanował i włączył do Polski Ruś Halicką.
• Uzależnił od Polski część Mazowsza, a drugą część włączył do niej.
• Uporządkował prawo, ustanawiając statuty praw.
• Wprowadził srebrne grosze.
• Zbudował sieć zamków obronnych wzdłuż granic Polski.
• Otoczył murami wiele miast i umocnił grody.
• Upaństwowił kopalnie soli – czyli żupy solne.
• Rozwinął handel i zapewnił bezpieczeństwo na szlakach handlowych.
• Utworzył pierwszą wyższą uczelnię w 1364 r. – Akademię Krakowską.
• Zorganizował zjazd monarchów w Krakowie, gdzie gościł najważniejszych władców ówczesnej Europy. To wydarzenie przeszło do historii jako „Uczta u Wierzynka”.

 

3. Pora na utrwalenie  wiadomości o Kazimierzu Wielkim. W tym celu obejrzyjcie film.

https://gwo.pl/polska-za-panowania-kazimierza-wielkiego-p4406

Dziękuję J

 

29.05.2020  historia 5

Lekcja nr 17

Temat:  Polska w czasach rządów Władysława Łokietka

Wstęp!

Na poprzednich zajęciach poznawaliście bardzo trudną drogę do zjednoczenia państwa polskiego po rozbiciu dzielnicowym. Zakończyliśmy nasze rozważania na nieudanej próbie Władysława Łokietka połączenia pod swoim panowaniem kilku dzielnic. Przeszkodził mu w tym władca czeski Wacław II, który przejął władzę w Małopolsce (ważnej dzielnicy, bo senioralnej i ze stolicą w Krakowie). Obiecałam Wam jednak, że jednak wrócimy do tego niewysokiego, ale dzielnego księcia Kujaw, który przeszedł do historii jako Łokietek. No to ruszamy….. J

1. Władysław Łokietek miał szczęście, ponieważ w 1305 r. Wacław II zmarł, a jego syn Wacław III został zamordowany!!! Władysław Łokietek postanowił ponownie zawalczyć o tron.
2. Zanim przejdziemy do omówienia tych wydarzeń – przerywnik na WESOŁO J. Kliknijcie w poniższy link, który przeniesie Was do zabawnej piosenki na temat Władysława Łokietka. Posłuchajcie, bo znajdziecie tam także sporo wydarzeń z życia tego władcy.

https://www.youtube.com/watch?v=W4vrX-SSCy8

3. Mam nadzieję, że rozbawiła Was ta piosenka.. Teraz na poważnie. 

W zeszytach napiszcie podane niżej punkty i postarajcie się zapamiętać zawarte w nich treści.

• Łokietek opanowuje Małopolskę, Kujawy i Pomorze Gdańskie.
• W 1308 r. na Pomorze najeżdżają Brandenburczycy – broni się tylko Gdańsk. Łokietek prosi o pomoc Krzyżaków – ci wypędzają Brandenburczyków, ale dokonują rzezi gdańszczan i w 1309r. wcielają Pomorze Gdańskie do swojego państwa.
• W 1313 r. wybucha bunt mieszczan krakowskich przeciwko Łokietkowi – stłumiony.
• Łokietek przyłącza do swojego państwa Wielkopolskę.
• W 1320 – koronacja Łokietka.
• W 1327 r. wybucha wojna z Krzyżakami.
• W 1331 r. – bitwa pod Płowcami (wprawdzie nierozstrzygnięta), ale pokazała, że Krzyżacy są do pokonania)
• 1333 r. – śmierć Łokietka.

 

4. Teraz otwórzcie podręcznik na stronie 185. Znajdziecie tam mapkę. Przyjrzyjcie się dokładnie, a następnie odpowiedzcie na pytania:

 

1. Które ziemie opanował Łokietek  do 1305r.?
2. Które dzielnice zostały włączone po 1305r.?
3. Do kogo należały księstwa śląskie?
4. Gdzie koronował się Łokietek?
5. Czy Mazowsze znalazło się pod panowaniem Łokietka?

 

5. Na zakończenie wybierzcie się w wirtualną podróż po Jaskini Łokietka. Legenda głosi, że Łokietek skrył się w niej uciekając przed Wacławem II, a pająk zasnuł siecią wejście do jaskini, dzięki czemu Łokietek ocalał.

 

          https://www.youtube.com/watch?v=OFIbS33HL5w

 

        Prawda, że piękna? Żyją w niej nietoperze!!!

 

                             To wszystko na dziś!     Dziękuję J

 

 

26.05.2020 historia 5

Lekcja nr 16

Temat:  Drogi do zjednoczona Polski

To już wiecie!

• W XIII w. na południową Polskę najechali Mongołowie (Tatarzy), którzy zabili w bitwie pod Legnicą (1241r.) księcia śląskiego – Henryka Pobożnego.
• Z ciągłymi najazdami Prusów borykał się inny książę – Konrad Mazowiecki. Nie mogąc sobie z nimi poradzić sprowadza do Polski Krzyżaków, którzy podbijają pogańskich Prusów i tworzą potężne państwo na północy.

 

1. Próby zjednoczenia.

Jak Widzicie rozbicie na dzielnice niesie za sobą ogromne zagrożenia dla naszego państwa. Wiele środowisk zaczyna rozumieć, że tylko zjednoczone państwo gwarantuje jego siłę i możliwość oparcia się najazdom. Do zjednoczenia nawoływał Kościół oraz pojawiali się książęta, którzy próbowali tego dokonać:

• Największe szanse mieli książęta na Śląsku, który świetnie rozwijał się dzięki licznemu osadnictwu. Niestety szanse te zostały przekreślone po najazdach Tatarów, spustoszeniu dzielnicy i śmierci Henryka Pobożnego.
• Kolejną próbę podjął książę Wielkopolski – Przemysł II. Został on nawet koronowany na króla Polski w 1295 r. Rządził jednak tylko parę miesięcy. Co się stało??? Odczytajcie poniższy tekst źródłowy, a następnie (w zeszytach) odpowiedzcie na 2 pytania:

I choć król Przemysł nie wiedział zupełnie, jacy wrogowie i w jakiej liczbie go napadli, opanowawszy strach, jako mąż odważny i znany z siły, napada na wrogów ze swoimi ludźmi, a starłszy się z nimi, wielu rani lub zabija. Ugodzony licznymi strzałami i ciosami miecza, walcząc jak najdzielniej do ostatka, pada w ogromnym tłumie wrogów, na pół żywy. Ale kiedy go Sasi [tj. Niemcy] usiłowali dowieźć do swego kraju i półżywego wskutek wielkiej liczby śmiertelnych ran wsadzili na konia, okazał się zbyt słaby, by go można było przewieźć. Ponieważ nie było żadnej nadziei, żeby król przeżył do jutra, [Sasi] z wściekłością rzucają się na związane i poranione ciało, przeszywając je wielokroć sztyletami i w najokrutniejszy sposób mordują.

Jana Długosza Roczniki, czyli Kroniki sławnego Królestwa Polskiego, XV wiek

Praca z tekstem

1. Czy z tekstu wynika, że napastnicy chcieli zgładzić króla?

2. Kiedy i z jakiego powodu zabili Przemysła II?

• Po śmierci Przemysła II władzę w Polsce objął książę Kujaw – Władysław zwany Łokietkiem (przydomek pochodzi od niewielkiego wzrostu księcia). Niestety nie poradził sobie – został pokonany przez władcę czeskiego – Wacława II, który przejął Małopolskę, Wielkopolskę i Pomorze Gdańskie, a następnie został koronowany na króla Polski. Nastąpiło to w Gnieźnie w 1300 r. Tu zostawimy naszego Łokietka, ale wrócimy do niego na następnej lekcji. To silny człowiek, który, jak zobaczycie, nie poddał się tak łatwo.

2. Teraz wykonajcie w zeszytach przedmiotowych schemat: Przerysujcie go:

1138 Bolesław Krzywousty wydaje statut, który rozpoczyna okres rozbicia dzielnicowego.

             

Rozbicie dzielnicowe trwa około 200 lat

 

W okresie rozbicia Polsce grożą niebezpieczeństwa ze strony: Tatarów, Krzyżaków

 

Próby zjednoczenia podejmują: Henryk Pobożny, Przemysł II, Wacław II – książę czeski

 

        Na dziś to wszystko!                   Dziękuję J

 

22.05.2020 historia 5

Lekcja nr 15

Temat: Dążenie do jedności państwa

Wstęp

Jesteśmy w trudnym momencie historii Polski – rozbicie dzielnicowe! Pewnie doskonale rozumiecie, że podzielenie naszego państwa przyczyniło się do jego osłabienia, ale i naraziło nas na wiele niebezpieczeństw. Dziś poznamy jedno z nich.

1. Otwórzcie zeszyty i przepiszcie podane informacje:

 

                                        Najazd Mongołów

• Po śmierci Henryka Brodatego władzę na Śląsku, w Małopolsce i Wielkopolsce objął jego syn Henryk Pobożny.
• W 1241 r. na Polskę najechali Mongołowie zwani Tatarami – zniszczyli Kraków, zdobyli Sandomierz i ruszyli na Śląsk.
• Drogę zastąpił im Henryk Pobożny – doszło do bitwy pod Legnicą w 1241 r. Henryk Pobożny dostał się do niewoli i został ścięty. Polscy rycerze widząc głowę swojego księcia zatkniętą na włócznie wpadli w przerażenie!
• Tatarzy ruszyli na Węgry, ale Śląsk już nie odzyskał dawnej świetności.

 

2. Teraz otwórzcie podręcznik na stronie 178 i obejrzyjcie materiał ikonograficzny. Jest tam  mongolski łucznik – zwróćcie uwagę na jego ubiór i uzbrojenie.

 

Jak myślicie, czy to były oddziały, których nie można było pokonać?

 

Pewnie odpowiedzieliście, że z pewnością nie wyglądają na niepokonanych. Jest to prawda, ale jednak okazali się lepsi od nas. Dlaczego….?

 

3. Otwórzcie stronę 177. Na górze znajduje się tabela porównująca armię mongolską z europejską. Przeczytajcie uważnie te zapiski, a następnie wybierzcie tę informację o armii mongolskiej, która Was zaskoczyła, albo wydała Wam się szczególnie interesująca.

Przepiszcie do zeszytu tę informację, a następnie napiszcie krótko, co mogli Mongołowie zyskać dzięki takiej taktyce.

 

                     Na dziś to wszystko!     Dziękuję J

 

19.05.2020 historia 5

Lekcja nr 14

Temat: Polska w XIII wieku

To już wiemy!

• Bolesław Krzywousty statutem z 1138 r. doprowadził do podziału Polski na dzielnice.
• Synowie B. Krzywoustego wygnali najstarszego brata – Władysława Hermana i złamali zasadę senioratu.
• Polska rozdrabniała się i osłabiała coraz bardziej
• W1228 r. książę Mazowsza – Konrad Mazowiecki sprowadza, do obrony przed Prusami, Krzyżaków, którzy podbijają Prusy i tworzą silne państwo ze stolicą w Malborku.

 

1. Dziś przeniesiemy się do jednej z dzielnic rozdrobnionej Polski …

Śląsk

Wiecie już, że syn Bolesława Krzywoustego, który otrzymał Śląsk i dzielnicę senioralną obejmującą część Małopolski wraz z Krakowem, został wygnany przez braci i stąd przydomek – Wygnaniec.  On sam już nie powrócił na Śląsk, ale udało się to jego synom: Bolesławowi Wysokiemu i Mieszkowi Plątonogiemu J. Ciągle musieli jednak walczyć o zachowanie władzy, co nie wpływało korzystnie na rozwój tej dzielnicy. Wszystko zmieniło się, gdy władzę objął Henryk Brodaty.

Jak Wam się podobają przydomki naszych władców!??

1. Odszukajcie w podręczniku stronę 171 - 172. Znajdziecie tam rozdział „Osadnicy na Śląsku”. Zapoznajcie się z nim, a następnie uzupełnijcie notatkę, wpisując brakujące pojęcia. Notatkę przepiszcie do zeszytu. Nad nią napiszcie: Osadnictwo na Śląsku.

Mieszkańcy Śląska wznosili budowle z …………. lub z ……….. Henryk Brodaty ściągał licznych ……………….. Karczowali oni lasy i zakładali ……….., potem płacili czynsz, czyli ………………………….. Pieniądze wpływały do ……………….. H. Brodatego. Osadnicy chętnie przybywali, ponieważ przez pierwsze lata nie musieli płacić czynszu. To zwolnienie określano nazwą ………………. Wielu osadników przybywało z Niemiec i ten ruch nazywamy …………………… Niemcy nie tylko tworzyli wsie, ale także osiedlali się w miastach, np.: ……………………….

2. Na stronie 172 znajduje się mapka. Różne odcienie koloru niebieskiego ukazują nam obszary osadnictwa niemieckiego. Sprawdźcie w legendzie, jak oznaczono miasta lokowane na prawie niemieckim. Teraz przyjrzyjcie się mapce i wypiszcie miasta, które powstały w wieku XII, XIII i XIV. Wiele miast nie zostało na mapce nazwanych. Wy wypiszcie po przecinku tylko te nazwane. Napiszcie w zeszycie tak:

Miasta na prawie niemieckim od XII do XIV w.: …, …, …., (wypiszcie je po przecinkach)

3. Skutki kolonizacji (Przepiszcie wymienione poniżej skutki oraz wniosek do zeszytu)

 

• Wprowadzano nowoczesne sposoby uprawy i hodowli oraz lepsze narzędzia.
• Zwiększyły się plony – ludzie mieli więcej pożywienia.
• Na ziemie polskie przybywało wielu osadników spoza jej granic – Polska przestała być krajem jednolitym narodowościowo – co powodowało konflikty między osadnikami.
• Rozpoczął się rozwój miast i rzemiosła (ponieważ potrzebne były nowoczesne narzędzia do uprawy roli) oraz nastąpił rozkwit handlu.

WNIOSEK!

Osadnictwo wpłynęło korzystnie na rozwój gospodarczy Śląska, który stał się najbogatszą i najprężniej rozwijającą się dzielnicą w Polsce.

 

Dziękuję J

 

 

15.05.2020 historia 5

Lekcja nr 13

Temat: Rozbicie dzielnicowe

Zamiast wstępu!

Kliknijcie w poniższy link. Na podanej stronie znajdziecie krótki filmik , który przypomni Wam  statut B. Krzywoustego i jego skutki.

https://epodreczniki.pl/a/piastowie-miedzy-cesarstwem-a-krolestwami-europy-srodkowej-i-wschodniej/D7GAi79qt

1. Na zajęciach dotyczących statutu B. Krzywoustego dowiedzieliście się, że jego synowie otrzymali osobne dzielnice, a najstarszy dodatkowo władał także w tzw. dzielnicy senioralnej. Bolesław był przekonany, że ustawa zapewni państwu jedność. Tak się jednak nie stało!

 

2. Otwórzcie podręcznik na stronie 166. Znajdziecie tam rozdział „Czym było rozbicie dzielnicowe?” Wykonajcie teraz następujące zadania:

Wpiszcie odpowiedzi do zeszytu.

1. Odczytajcie 2 akapit, a następnie napiszcie, kto został pierwszym seniorem i którymi ziemiami władał?
2. Przeczytajcie ciekawostkę nad rysunkiem chłopca i papugi, a następnie napiszcie dlaczego bracia nie mogli się porozumieć?
3. Odszukajcie  w tekście napis wyróżniony tłustym drukiem – rozbicie dzielnicowe Polski, a następnie wyjaśnijcie, co oznacza ta nazwa.

 

3. Niestety rozbicie dzielnicowe nie tylko doprowadziło do kłótni między braćmi i do coraz większego rozpadu państwa polskiego, ale także do utraty niektórych ziem.

Odszukajcie mapkę na stronie 168. Przyjrzyjcie się  bardzo uważnie legendzie. Teraz wypiszcie po przecinku ziemie, które Polska utraciła. Napiszcie tak:

 

Straty terytorialne Polski do połowy XIII wieku:

- na zachodzie - …………………………………

- na północy - …………………………………..

- na wschodzie - ……… (ponieważ te ziemie nie zostały nazwane, napiszcie nad jaką rzeką, wokół

                                                  którego miasta)

 

4. Krzyżacy w Polsce

Mam nadzieję, że pamiętacie z naszych lekcji w szkole temat dotyczący wypraw krzyżowych. Powiedzieliśmy wówczas, że do pomocy krzyżowcom powstały w Jerozolimie zakony. Jednym z nich był Zakon Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie, czyli po prostu Krzyżacy. Wyprawy krzyżowe dobiegły końca, ale Krzyżacy nie zamierzali kończyć swojej działalności. Szukali terenu do osiedlenia się. Najpierw próbowali namówić do tego władcę Węgier, ale ten szybko zorientował się w prawdziwych zamiarach Krzyżaków. Wówczas propozycję osiedlenia się u granic Mazowsza otrzymali od polskiego księcia Konrada Mazowieckiego. Obejrzyjcie 2,5 minutowy filmik, który opowiada o tym zdarzeniu.

https://www.youtube.com/watch?v=plWNnuenFcs

5. Zapamiętaj! Przepiszcie do zeszytu

• Po śmierci Bolesława Krzywoustego Polska została podzielona na dzielnice
• Pierwszy władca senioralny Władysław II został wygnany przez braci, stąd przydomek Wygnaniec
• Od tej chwili polska ulegała coraz większemu rozdrobnieniu oraz traciła swe ziemie.
• Książę Mazowsza – Konrad Mazowiecki w celu zabezpieczenia swych granic przed najazdami Prusów sprowadza Krzyżaków do Polski – 1228 r.
• W 1230 r. Krzyżacy rozpoczynają podbój Prus.

 

6. Malbork

Na koniec otwórzcie galerię pięknych zdjęć, dzięki którym zobaczycie jak wieli i potężny był zamek w Malborku – stolica państwa krzyżackiego.

http://www.zamek.malbork.pl/galeria-zdjec

Sprawdzone i ocenione testy dotyczące Piastów jeszcze dziś znajdziecie w swoich skrzynkach elektronicznych,

                 To wszystko na dziś.      Dziękuję J

 

12.05.2020 historia 5

Lekcja nr 12

Temat: Pierwsi Piastowie – sprawdzian

Dziś w Waszych skrzynkach e-mailowych znajdziecie testy sprawdzające Waszą wiedzę na temat początków państwa polskiego i panujących w nim władców z dynastii Piastów. Test proszę wypełnić tego samego dnia i odesłać na adres mojej skrzynki elektronicznej – przypominam go tutaj ponownie:

czeslawaczerwiak251@gmail.com

Testy należy pobrać, zapisać na swoim komputerze w Wordzie, wypełnić i odesłać. Bardzo dokładnie czytajcie polecenia, nim udzielicie ostatecznej odpowiedzi. Po wypełnieniu testu sprawdźcie i upewnijcie się, czy niczego nie pominęliście.

W razie jakichkolwiek kłopotów związanych ze sprawdzianem proszę o kontakt. Wspólnie postaramy się rozwiązać problem.

Życzę powodzenia!

 

08.05.2020 historia 5

Lekcja nr 11

Temat: Pierwsi Piastowie – quiz

Dziś jeszcze trochę materiałów powtórzeniowych, abyście lepiej przyswoili sobie materiał.

1. Najpierw kliknijcie w poniższy link, gdzie znajdziecie prezentację dotyczącą Piastów. Obejrzyjcie ją do slajdu omawiającego testament Bolesława Krzywoustego. To naprawdę świetny materiał utrwalający wiedzę!

 

https://slideplayer.pl/slide/1285382/

 

2. Teraz znany Wam już quiz historyczny polegający na dobieraniu właściwych pojęć do postaci. Kliknijcie w link, otworzy się karta z Bolesławem Krzywoustym:

https://postaci.gwo.pl/#/gra-db792df2-d94a-11e9-b439-b119dfabdc8c

3. A co słychać u jego brata Zbigniewa? Aby się tego dowiedzieć, kliknijcie w poniższy link

https://postaci.gwo.pl/#/gra-e2066692-d942-11e9-b439-b119dfabdc8c

 

4. I jeszcze jeden Quiz. Możecie powalczyć o zwycięstwo!

 

https://quizizz.com/join/quiz/5e819f79010c92001c6559e2/start

Myślę, że teraz już wszystko umiecie i możecie spokojnie oczekiwać sprawdzianu we wtorek.

Dziękuję J

 

05.05.2020 historia 5

Lekcja nr 10

Temat: Polska pierwszych Piastów – powtórzenie

Moi drodzy!

Zakończyliśmy omawianie działu VI. Dziś powtórzymy wiadomości, natomiast za tydzień we wtorek (12 maja) dostaniecie na swoje e-maile testy. Sposób ich wypełnienia i odesłania do sprawdzenia jest Wam już znany. Poniżej, w punktach, otrzymacie zagadnienia, które należy powtórzyć sumiennie, by zaliczyć test. Przypominam, że w naszym podręczniku od str. 137 do 164 znajdują się wszystkie omawiane przez nas tematy. Pod każdym z nich jest również tabela „To, co najważniejsze”, w której znajdują się treści do zapamiętania. Powtarzając wiadomości, korzystajcie także z notatek, które wykonywaliście w zeszycie.

Problematyka do powtórzenia na sprawdzian.

1. Plemiona polskie – nazwy najważniejszych, do której grupy Słowian należą, skąd pochodzi nazwa Polska?
2. Mieszko I – drużyna Mieszka I, chrzest Polski (przyczyny i skutki chrztu, od kogo został przyjęty?)
3. Bolesław Chrobry – zjazd gnieźnieński (kto, kiedy i po co przyjechał do Gniezna?, wojny Bolesława Chrobrego z Niemcami i Rusią Kijowską, koronacja)
4. Jak żyli mieszkańcy najdawniejszej Polski?  - co jedli, jak wyglądał gród, jak się ubierali, czym płacili?)
5. Mieszko II – bunt braci, wygnanie króla z kraju, najazdy sąsiadów – spustoszenie Gniezna przez Brzetysława.
6. Rządy Bolesława Śmiałego – odzyskanie korony, zabicie biskupa Stanisława, wygnanie króla.
7. Panowanie Bolesława Krzywoustego – walka o władzę ze Zbigniewem i oślepienie go, wojna z Niemcami – bitwa pod Głogowem, zdobycie Pomorza, podział państwa na dzielnice, co to jest dzielnica senioralna?
8. Postacie: św. Wojciech, Otton III, biskup Stanisław.
9. Daty: 966, 1000, 1002-1018, 1025, 1076, 1109, 1138.
10. Pojęcia: wojna podjazdowa, drużyna, wyprawa misyjna, wojna domowa, ustawa sukcesyjna zwana czasami testamentem B. Krzywoustego.
11. Objaśnienie przydomków: Chrobry, Odnowiciel, Śmiały, Krzywousty.
12. Dynastia Piastów – kto po kim rządził?

Proszę solidnie przygotować się do testu. Pamiętajcie, że jest to Waszym obowiązkiem. Zgodnie ze statutem macie cały tydzień na przygotowanie się do sprawdzianu.

Życzę miłej nauki J

 

28/04.2020 historia 5

Lekcja nr 9

Temat: Polska Bolesława Krzywoustego część 2

1. Wprowadzenie

Wiecie już, Władysław Herman objął władzę w Polsce niespodziewanie, nawet dla siebie samego. Nic nie zapowiadało, że jego starszy brat straci władzę po tym, jak zlecił zabicie biskupa Stanisława. Wiecie, że wtedy możni porozumieli się i wygnali Bolesława Śmiałego z kraju. Władysław Herman podzielił państwo pomiędzy siebie i swoich dwóch synów: Zbigniewa i Bolesława. Z poprzedniej lekcji Wiecie również, że po śmierci Władysława bracia stoczyli ze sobą wojnę o władzę. Wyszedł z niej zwycięsko Bolesław, który nie tylko pokonał brata, ale także uwięził go i oślepił – Zbigniew zmarł. L

2. Ciekawostka!

Bolesław przeszedł do historii jako Krzywousty, dlaczego?

Są trzy wersje:

1. Bolesław urodził się z taką wadą i miał krzywe usta,
2. Bolesław odniósł ranę podczas polowania. Blizna na ustach pozostała, stąd Krzywousty,
3. Bolesław zaprosił swojego brata Zbigniewa na rozmowy, poprzysiągł, że będą one prowadzone uczciwie, tymczasem zaprosił brata i wtrącił do lochu, gdzie go oślepił. Dawniej mówiło się, że takie niedotrzymanie umowy, to krzywoprzysięstwo – stąd przydomek Krzywousty.

Która wersja najbardziej Was przekonuje?  Odpowiedzi nie zapisuj.

3. Rządy Bolesława Krzywoustego.

Poniższy tytuł i informacje zamieszczone za kropkami (te krótkie) przepiszcie.

 

Najważniejsze działania władcy:

• Wojna z Niemcami i sławna bitwa pod Głogowem w 1109 r.

Omawialiśmy tę bitwę w klasie 4, ale w celu przypomnienia tych wydarzeń i wiążącego się z nimi bohaterstwa dzieci, obejrzyjcie króciutki film. Kliknijcie w poniższy link.

 

https://www.youtube.com/watch?v=q__UJlW6Lx0

 

• Podbój Pomorza (do 1123 r.)

Bolesław rozumiał, że posiadanie dostępu do morza jest niezwykle ważne. Dlatego przystąpił do jego odzyskania (straciliśmy je po buntach ludowych). Podbijał je w 3 etapach:

- najpierw zdobył grody wzdłuż rzeki Noteć, chroniące dostępu do Pomorza

- włączył do Polski Pomorze Gdańskie

- zdobył i przyłączył Pomorze Zachodnie

• „Testament” Bolesława Krzywoustego – podział Polski

Bolesław pamiętał, jak walczył z bratem o władzę. Sam miał 5 synów, dlatego bał się, że oni także będą toczyć bratobójcze walki, dlatego tuż przed śmiercią opracował dokument, w którym ustalał następstwo tronu po swojej śmierci.

Przyjrzyjcie się mapce na stronie 163 w podręczniku lub na mapie w e-podręczniku, którą znajdziecie po kliknięciu w podany niżej link:

https://mapyonline.gwo.pl/#sredniowiecze

Zobaczycie duży napis ŚREDNIOWIECZE. Pod nim są mapki. Musicie je przewinąć do tej, która nosi tytuł:  „Polska w 1138r.”  Kliknijcie - Zobacz PDF i mapka się otworzy.

Na podstawie mapy odpowiedzcie na następujące pytania: Same odpowiedzi, całym zdaniem, napiszcie w zeszycie:

Wpiszcie nazwy dzielnic, które odczytacie z mapy – pomoże Wam także legenda)

1. Gdzie znajdowała się dzielnica senioralna?
2. Które ziemie podlegały seniorowi?
3. Kto rządził na Mazowszu i Kujawach?
4. Kto przejął władzę na Śląsku?
5. Gdzie sprawował władzę Mieszko III Stary?
6. Jakie miasto znalazło się na terenie wydzielonym dla wdowy po Bolesławie Krzywoustym?
7. Do kogo należała Ziemia Sandomierska?

 

To wszystko na dziś J

 

 

 

24.04.2020 historia 5

Lekcja nr 8

Temat: Polska Bolesława Krzywoustego część 1

1. Poznaliśmy już kilku Piastów. Przepiszcie ich zgodnie z kolejnością panowania. Możecie użyć różnych kolorów.

DYNASTIA PIASTÓW

Mieszko I

Bolesław Chrobry

Mieszko II

Kazimierz Odnowiciel

Bolesław Śmiały

Teraz, korzystając z wiedzy, jaką zdobyliście na poprzednich lekcjach , dorysujcie małe korony przy tych władcach, którzy byli królami.

2. Wiemy, że Bolesław Śmiały został wypędzony z kraju, ponieważ wybuchł przeciwko niemu bunt możnych, niezadowolonych z zabicia biskupa Stanisława. Przypominam, że biskup Stanisław został oskarżony o zdradę i zgładzony z polecenia B. Śmiałego. Władcą został jego młodszy brat Władysław Herman. Kliknijcie teraz w poniższy link. Na początku znajdziecie linię chronologiczną. Przyjrzyjcie się jej uważnie, a następnie dopiszcie wydarzenia do podanych niżej dat:

 

https://epodreczniki.pl/a/klotnie-w-rodzinie-ksiazecej-i-podzial-polski-przez-krzywoustego/DGToe6FvT

 

• 1079 - ………………………………………………………….
• 1093 - ………………………………………………………….
• 1097-1100 - ……………………………………………………

 

3. Władysław Herman zmarł w 1102 r. Pozostawił dwóch synów: Zbigniewa i Bolesława Krzywoustego. Wkrótce pomiędzy braćmi wybuchła wojna domowa. Otwórzcie podręcznik na stronie 159 i na podstawie zamieszczonego tam tekstu odpowiedzcie na następujące pytania: Zarówno pytania jak i odpowiedzi zapiszcie w zeszycie

 

1. Dlaczego Polska rozpadła się na dwa różne niezależne państwa?
2. Jakimi cechami charakteru wyróżniał się Bolesław Krzywousty?
3. Co zyskał B. Krzywousty dzięki wyprawom na Pomorze?
4. Od kogo uzależniony był Zbigniew i z kim utrzymywał dobre stosunki?

                                                                             Na dziś to wszystko! Dziękuję J

 

 

 

 

 

 

 

21.04.2020 historia 5

Lekcja nr 7

Temat: Upadek i odbudowa państwa polskiego część 2

1. Przypominajka J

Poznajemy historię Polski. Co już powinniście wiedzieć?

• Zanim powstało państwo ziemie polskie zamieszkiwały liczne plemiona (między innymi: Wiślanie, Pomorzanie, Ślężanie, Mazowszanie, Polanie)
• Plemiona polskie należały do grupy Słowian Zachodnich.
• Nazwa Polska pochodzi od plemienia Polan.
• Pierwszym historycznym władcą Polski był Mieszko I.
• W 966 r. przyjął chrzest od Czechów.
• Pierwszym królem Polski był Bolesław Chrobry (1025)
• Jego przyjacielem był święty Wojciech – zginął z rąk Prusów
• W 1000 r. z pielgrzymką do grobu Wojciecha przybył cesarz niemiecki Otton III – zjazd gnieźnieński.
• B. Chrobry przyłączył do Polski Milsko, Łużyce i Grody Czerwieńskie.
• Po śmierci B. Chrobrego władzę przejął jego syn Mieszko II – koronował się, ale został wygnany przez braci. Polka pogrąża się w 4-letnim chaosie.

Pamiętacie wszystko? Jeśli nie, to powtórzcie kilkakrotnie te informacje, aż dojdziecie do wniosku, że ta wiedza nie jest dla Was tajemnicą!

2. Opuściliśmy nasze państwo w smutnej chwili – państwo przeżywało kłopoty: prawowity władca Mieszko II został wygnany przez braci, ataki sąsiadów niszczą kraj (splądrowane Gniezno, wykradzione zwłoki św. Wojciecha). Mieszko wprawdzie wrócił, ale musiał zrzec się insygniów koronacyjnych i wkrótce zmarł. Co dalej?

Obejrzyjcie film klikając w poniższy link:

https://gwo.pl/upadek-i-odbudowa-panstwa-piastow-p4612

Następnie na jego podstawie odpowiedzcie na pytania: Odpowiedzi pełnym zdaniem zapiszcie w zeszycie przedmiotowym.

1. Jak nazywał się syn Mieszka II? Ile miał lat w chwili śmierci ojca?
2. Które miasto stało się siedzibą młodego księcia?
3. Kto poparł Kazimierza i udzielił mu pomocy?
4. Jak książę wynagradzał wojów za ich służbę?
5. Kto zasiadł na tronie po śmierci Kazimierza?
6. Z kim prowadził wojny syn Kazimierza?
7. Jakich ziem nie udało mu się odzyskać?
8. Kiedy koronował się Bolesław Śmiały?
1. Jak Bolesław ukarał za zdradę biskupa Stanisława?
10. Gdzie musiał szukać schronienia Bolesław po kolejnym buncie?

Na dziś to wszystko. Dziękuję J

 

 

14.04.2020 historia 5

Lekcja nr 6

Temat: Upadek i odbudowa państwa polskiego -  część 1

1. Rozgrzewka!

Zadam Wam na początek kilka zagadek dotyczących początków państwa polskiego. Starajcie się na nie odpowiedzieć bez pomocy podręcznika i zeszytu. Jeśli uda Wam się ta sztuka, to znaczy, że dobrze opanowaliście przerabiany przez nas materiał. (nie zapisujcie odpowiedzi)

1. Jak nazywał się pierwszy historyczny władca Polski?
2. Skąd wywodzi się nazwa Polska?
3. Kto był pierwszym królem Polski?
4. Jak nazywał się biskup, który zginął podczas nawracania Prusów?
5. Co znajduje się na Drzwiach Gnieźnieńskich?
6. Po co przyjechał do Gniezna w 1000 roku cesarz Otton III?

 

2. Jak Wiecie, Bolesław Chrobry koronuje się w 1025 roku i w tym samym roku umiera, a królem zostaje jego ulubiony syn – Mieszko II.  Może przypominacie sobie czytankę, którą omawialiśmy na języku polskim, dotyczącą dzieciństwa Mieszka i jego złośliwego brata Bezpryma? Teraz przydadzą nam się te informacje… Bezprym nie lubił Mieszka. Zaraz po koronacji brata zażądał od niego części państwa. Mieszko nie zgadza się i Bezprym zaczyna spiskować z Niemcami. Dochodzi do ataku na Polskę w 1031 roku. Mieszko musi uciekać do Czech L Władzę obejmuje Bezprym.

 

Odczytajcie podany niżej fragment tekstu źródłowego dotyczący jego rządów;

Bezprym rządził w sposób tak okrutny, że możni postanowili przywrócić na tron Mieszka II, mimo jego wad jako władcy. Miarę upadku autorytetu Piastów stanowiła cena za powrót z wygnania, a mianowicie przekazanie insygniów królewskich Konradowi II oraz rezygnacja z tytułu królewskiego. Ponadto Mieszko II musiał podzielić się władzą nad krajem ze swoimi krewnymi. W ten sposób cesarz miał nadzieję na ostateczne osłabienie władzy Piastów. Mieszko przyjął wszystkie warunki, jednak wykorzystał każdą okazję, by je unieważnić. Nie wrócił już do tytułu królewskiego, ale udało mu się ponownie zjednoczyć kraj pod swoim berłem. Idea rządów jednego Piasta nad krajem wydawała się więc dobrze zakorzeniona.

(Teraz na środku zeszytu zapiszcie: Wygnanie Mieszka II, a pod tym tytułem napiszcie same odpowiedzi na podane niżej pytania – odpowiadajcie pełnym zdaniem.)

1. Kto odebrał władzę Mieszkowi II?
2. Dlaczego możni postanowili przywrócić na tron Mieszka II?
3. Z czego musiał zrezygnować Mieszko II, by pozwolono mu wrócić do kraju?
4. Co stracił, a co zachował Mieszko II po powrocie z wygnania?

 

3. To nie koniec nieszczęść, jakie spadły wtedy na Polskę!

Mieszko II umiera w 1034 roku, ale jego syn wkrótce zostaje wypędzony z kraju i wybucha powstanie ludowe – buntują się chłopi, bo uważają, że ponoszą zbyt duże obciążenia utrzymując możnowładców, wojów i duchowieństwo. Chaos był tak wielki, że postanowił go wykorzystać czeski książę Brzetysław. Najechał Polskę w 1039 roku i złupił ją. Wywiózł też z GNIEZNA CIAŁO ŚWIĘTEGO WOJCIECHA!

Czy nasze państwo przetrwa ten straszny moment? Tego dowiecie się na następnej naszej lekcji!!!

Odpowiedzi do zagadek z punktu 1:

a)Mieszko I, b) od plemienia Polan, c) Bolesław Chrobry, d) święty Wojciech, e) życie i śmierć świętego Wojciecha, f) by odwiedzić grób świętego Wojciecha.

Na dziś to wszystko!

 

07.04.2020 historia 5

Lekcja nr 4

Temat: W najdawniejszej Polsce

1. Pamiętacie z pewnością niezwykłą historię dotyczącą życia i śmierci biskupa Wojciecha pochodzącego z czeskiej Pragi, który był także przyjacielem Bolesława Chrobrego. Na początku dzisiejszej lekcji proponuję Wam obejrzenie filmu prezentującego najcenniejszy zabytek  sztuki romańskiej w Polsce jakim są Drzwi Gnieźnieńskie. Kliknij w poniższy link, który przeniesie Was do filmu. Wystarczy, jeśli obejrzycie 10 pierwszych minut, a na pewno znajdziecie brakujące informacje do zdań umieszczonych poniżej. ( Odpowiedzi zapiszcie w zeszycie.)

https://gwo.pl/drzwi-gnieznienskie-p4668

Drzwi Gnieźnieńskie

1. Kołatki są w kształcie ………………………
2. Wysokość drzwi wynosi …………………, a szerokość ……………….
3. W drzwiach znajduje się (ile?) …………………. kwater.
4. Kwatera pierwsza przedstawia  (co?) ………………………………….
5. Na kwaterze 6 Wojciech (co robi?) …………………………………….
6. Śmierć Wojciecha przedstawiona jest na kwaterze numer ……………..
7. 18 kwatera  przedstawia (co?) ………………………………………..

 

2. Teraz ciekawostki na temat życia  mieszkańców najdawniejszej Polski. (Przepisz ciekawostki do zeszytu)

Ciekawostki z życia w czasach pierwszych Piastów:

• W Polsce żyło 1 milion mieszkańców.
• Polskę porastały nieprzebyte puszcze i lasy.
• Żywiono się głównie mięsem, kaszą, rybami, owocami i miodem.
• Pito mleko i wodę albo piwo.
• Mieszkańcy lubili się stroić.
• Płacono płatami lnu, stąd słowo „płacić”.
• Domy ocieplano zwałami obornika.
• W grodach regularnie odbywały się targi.

 

3. Na zakończenie krótki tekst źródłowy. Przeczytajcie go, a następnie odpowiedzcie, pełnym zdaniem, na podane pod nim pytania.  (Pytań nie przepisujcie do zeszytu)

 

Za czasów [Chrobrego] nie tylko komesowie*, lecz nawet ogół rycerstwa* nosił łańcuchy złote niezmiernej wagi; tak opływali wszyscy w nadmiar pieniędzy. Niewiasty zaś dworskie tak chodziły obciążone złotymi koronami, koliami, łańcuchami na szyję, naramiennikami, złotymi frędzlami i klejnotami, że gdyby ich drudzy nie podtrzymywali, nie mogłyby udźwignąć tego ciężaru kruszców.

Anonim tzw. Gall, Kronika polska, XII wiek

* komes – w dawnej Polsce: dostojnik państwowy

* rycerstwo – tu: wojowie

Praca z tekstem

1. Co, według kronikarza, było skutkiem „nadmiaru pieniędzy” wśród dostojników i wojów

Chrobrego?

2. Które stwierdzenie autora wyraża przesadę w opisie kobiecych ozdób?

 

                    Dziękuję!

 

 

03.04.2020 historia klasa 5

Lekcja nr 5

Temat: Polska Bolesława Chrobrego część 2

1. Dziś praca z mapą. Obejrzyj zamieszczoną na stronie 146 (podręcznik) mapkę i odpowiedz na pytania. Pytania i odpowiedzi napisz w zeszycie przedmiotowym.

Pytania:

•  Wymień trzy miasta, w których utworzono biskupstwa w 1000 r.
•  Podaj nazwy sześciu najważniejszych obszarów przyłączonych do Polski przez Bolesława Chrobrego.
•  Określ, które terytoria przyłączone przez Bolesława Chrobrego były częścią cesarstwa rzymskiego.
•  Podaj nazwy grodów, do których kierowały się wyprawy wojenne cesarza   Henryka II.

Możesz teraz sprawdzić, czy dobrze odpowiedziałeś. W tym celu otwórz podany niżej plik.

file:///C:/Users/Asus/Downloads/m-h5pv-dz-6-r-26-s-146-pdf%20(1).pdf

2. Jak Widzicie, Bolesław Chrobry nie tylko wzmocnił państwo polskie, ale także poszerzył znacznie jego terytorium. Teraz brakowało mu tylko jednego – korony!
3. Zabiegał o nią, choć sprzeciwiał się temu cesarz niemiecki Henryk II. Wreszcie marzenia B. Chrobrego spełniły się – otrzymał koronę. Napisz w zeszycie datę i wydarzenie:

1025 -  koronacja B. Chrobrego

4.  

Wprawdzie B. Chrobry zmarł zaraz po koronacji w 1025 r., jednak Polska nie była tylko księstwem, ale stała się monarchią. To sprawiło, że uzyskała o wiele większe znaczenie w Europie.

 

                                                                                          Na dziś tyle!

31.03.2020 historia klasa 5

Lekcja nr 3

Temat: Polska Bolesława Chrobrego część 1

Mieszko I był pierwszym historycznym władcą Polski. Już wiemy, że swoją mądrą polityką  (poprzez przyjęcie chrztu) przyczynił się nie tylko do wzmocnienia swojej władzy, ale także do wzmocnienia pozycji Polski w Europie. Po jego śmierci na tron wstąpił jego syn Bolesław Chrobry.

Czy będzie dobrze rządził i nadal wzmacniał Polskę? Sprawdźmy!

1.  Kliknij w podany niżej link, który przeniesie Cię na stronę słuchowisk historycznych. Znajdź słuchowisko nr 13. Wysłuchaj uważnie i odpowiedz na pytania: ( odpowiedzi, wraz z pytaniami zapisz w zeszycie przedmiotowym)

 

1. Jak żył biskup Pragi – Wojciech?
2. Ilu wojów otrzymał od B. Chrobrego na wyprawę do Prus?
3. W jaki sposób chciał nawracać Prusów?
4. Jaki los spotkał Wojciecha w kraju Prusów?
5. Co zrobił B. Chrobry z ciałem Wojciecha?

 

https://gwo.pl/opowiadania-historyczne-klasa-5-p4649

 

2.  Przyjacielem świętego Wojciecha był także cesarz niemiecki Otton III. Postanowił wybrać się z pielgrzymką do grobu Wojciecha. Oto tekst źródłowy dotyczący tego wydarzenia. Przeczytaj go bardzo uważnie, a następnie odpowiedz na 2 pytania. Odpowiedzi zapisz w zeszycie przedmiotowym.

 

Trudno uwierzyć i opowiedzieć, z jaką wspaniałością przyjmował Bolesław cesarza i jak prowadził go przez swój kraj aż do Gniezna. Gdy Otto ujrzał z daleka upragniony gród, zbliżył się doń boso ze słowami modlitwy na ustach. Tamtejszy biskup przyjął go z wielkim szacunkiem i wprowadził do kościoła, gdzie cesarz zalany łzami prosił świętego męczennika o wstawiennictwo, by mógł dostąpić łaski Chrystusowej. Następnie utworzył zaraz arcybiskupstwo. Arcybiskupstwo to powierzył bratu wspomnianego męczennika, Radzimowi.

Po załatwieniu tych wszystkich spraw cesarz otrzymał od księcia Bolesława wspaniałe dary i wśród nich, co największą sprawiło mu przyjemność, trzystu opancerzonych żołnierzy. Kiedy odjeżdżał, Bolesław odprowadził go z doborowym pocztem aż do Magdeburga.

Thietmar z Merseburga, Kronika, XI wiek

Praca z tekstem

1. Przedstaw w punktach wydarzenia pielgrzymki Ottona III do Gniezna.

2. W jaki sposób Bolesław Chrobry starał się wzbudzić podziw cesarza i zyskać jego przychylność?

 

3. Teraz zapisz w zeszycie  datę i wydarzenie:

 

1000 – zjazd w Gnieźnie

 

 

27.03.2020 historia klasa 5

Lekcja nr 2

Temat: W państwie Mieszka I

Obejrzyj krótki film, a następnie odpowiedz na pytania. (zapisuj tylko odpowiedzi)

https://gwo.pl/panstwo-mieszka-i-p4407

1. W co wierzyli Słowianie?
2. Kiedy Mieszko I został władcą Polan?
3. Od kogo Mieszko I przyjął chrzest? Z kim się ożenił?
4. Czyją własnością było państwo?
5. Co na obrazie J. Matejki symbolizował krzyż i miecz w ręku Mieszka I?
6. Jak miał na imię młodszy brat Mieszka?
7. Jakie korzyści przyniósł Polsce chrzest? Wymień przynajmniej trzy.

A teraz czas na zabawę!

• Wejdź na podaną stronę i dobierz prawidłowe karty do wydarzenia – „Chrzest Polski”.

https://postaci.gwo.pl/#/gra-3804cd11-d7d7-11e9-b439-b119dfabdc8c

• I jeszcze jedna strona do zabawy. Dobierz właściwe karty do Mieszka I.

 

https://postaci.gwo.pl/#/gra-2dcd00d1-d7d0-11e9-b439-b119dfabdc8c

Pojawiło się tam tajemnicze pojęcie „Dagome iudex” – wyszukaj tłumaczenie w dowolnym źródle.

Dagome iudex  - ……………………………………………………………………………..

25.03.2020 – historia klasa 5

Kochani!

Od dnia dzisiejszego zaczynamy realizację nowych zagadnień z podstawy programowej. Nasza zabawa historyczna związana z powtórzeniem skończyła się, ale przygoda z historią trwa. Za zadania, które realizowaliście z historii do tej pory, zgodnie z naszą wcześniejszą umową, będzie nagroda. Teraz wykonywanie poleceń i zapisywanie tematów jest Waszym OBOWIĄZKIEM

Lekcja nr 1

Temat: Początki Polski

1. Przeczytaj z podręcznika str. 137 rozdział „Państwo Polan”, a następnie odpowiedz na pytania. (odpowiedzi napisz w zeszycie przedmiotowym)

1. Kiedy i skąd Słowianie przywędrowali do Europy?
2. Co to był wiec i jakie miał zadania?
3. Skąd wywodzą się nazwy: Piastowie, Polanie?

 

2. Przeanalizuj mapkę ze str. 139, a następnie:

 

1. Wypisz (po przecinku) nazwy plemion zamieszkujących obszar państwa Mieszka I.
2. Odszukaj w dowolnych źródłach nazwy jeszcze przynajmniej 2 innych plemion zamieszkujących te tereny)
3. Wypisz (z mapki) państwa sąsiadujące z państwem Mieszka I.

Klasa 5

QUIZOWY WTOREK – 24.03.2020

Dziś szybka zabawa. Gdy rozwiążecie już cały quiz, wybierzcie 2 dowolne objaśnienia pojęć w nim zawarte i przepiszcie je do zeszytu. Wybierzcie takie, z którymi mieliście kłopoty (choć wątpię, by ten quiz był dla WAS trudny

http://www.zyraffa.pl/quizy/kat/historia/rycerski.html

 

Klasa 5

Poniedziałek z tekstem źródłowym  - 23.03.2020

Kochani, w tym tygodniu w dalszym ciągu będziemy „bawić się historią”.  Będę Wam oferować ćwiczenia z materiału, który już znacie. Dzięki temu utrwalicie poznane wiadomości. Od przyszłego tygodnia zaczynamy pracę z nowym materiałem. Trochę zmienimy wtedy zasady gry.

Poniżej znajduje się tekst źródłowy. Przeczytajcie go bardzo uważnie, a następnie odpowiedzcie na podane pod nim pytania. Odpowiedzi zapiszcie w zeszycie.

 

Od Bożego Narodzenia aż do poniedziałku najbliższego po święcie Trzech Króli, dalej od Wielkiego Postu aż po oktawę* Zielonych Świąt, dalej wszystkie wigilie i święta i przez trzy dni w każdym tygodniu, mianowicie od czwartku wieczora aż do świtu poniedziałku – niechaj pokój panuje wszędzie, tak by nikt nie uderzył nieprzyjaciela swego.

Kto by zabił w tym czasie, niechaj podlega wyrokowi śmierci. Kto by zranił, niechaj straci rękę.

Rozejm boży, XI–XIII wiek

* oktawa – osiem dni po święcie kościelnym

 

Praca z tekstem

1. W które dni tygodnia wolno było walczyć?

2. Ile dni trwał „rozejm boży” w okresie Bożego Narodzenia? Ile w okresie Wielkanocy?

 

KLASA 5

PIĄTEK Z E-PODRĘCZNIKIEM - 20.03.2020

Dziś zabawa z e-podręcznikiem. Na początek film utrwalający wiadomości na temat czasu w historii.  Wejdźcie na podaną stronę internetową

 https://epodreczniki.pl/a/czas-i-mapa-w-historii/DPbV9ykvn.

Jeśli będziecie mieli trudności, trzeba się zalogować na stronie e- podręczniki (adres umieszczony jest na naszej stronie internetowej  w aktualnościach pt. e-podręczniki dla szkoły podstawowej).

Następnie obejrzyjcie krótki film pt. „Czas i mapa w historii”. Pod filmem znajdują się zadania. Wykonajcie pisemnie w zeszycie przedmiotowym zadanie 2 dotyczące chronologii. Teraz pora na zabawę! Pozostałe zadania do 8 wykonaj bez przepisywania. Po wykonaniu każdego sprawdzaj poprawność, wciskając przycisk SPRAWDŹ

Chętni mogą wykonać także zadanie 9

Powodzenia!

Klasa 5

CZWARTEK Z GRĄ ONLINE – 19.03.2020

Dziś zabawa z grą online. Wejdź na podaną niżej stronę, gdzie – znajdziesz 3 kategorie: POSTACI, WYDARZENIA, CZAS. Otwórz kategorię POSTACI, odszukaj i kliknij– PIAST KOŁODZIEJ, wybierz spośród podanych niżej pojęć odpowiednie i przeciąg je myszką obok postaci. Jeśli wykonasz właściwie zadanie, pojawi się informacja DOBRZE. Teraz przepisz do zeszytu te określenia (po przecinku). Kolej na ZAWISZĘ CZARNEGO – połącz, przepisz.

Piast Kołodziej - ………………….., ………………………., …………………, ……………

Zawisza Czarny - ……………………………………………………………………………….

 

Link należy skopiować i wkleić w przeglądarkę lub wcisnąć Carl i kliknąć w link.

https://postaci.gwo.pl/#/

                                  Miłej zabawy!

 

Klasa 5

ŚRODA  18.03.2020

Krzyżówkowa środa!

Dziś proponuję Wam rozwiązanie krzyżówki. Hasła do niej użyte oparte są na wiedzy, którą już zdobyliście na historii. Wpisujcie je z góry na dół. Waszym zadaniem jest przerysować krzyżówkę do zeszytu lub skopiować ją, wydrukować i wkleić. Następnie rozszyfrujcie ukryte hasło i wyjaśnijcie jego znaczenie.

      1          2           3          4         

 

1. Międzynarodowy język ludzi wykształconych w średniowieczu.
2. Rzemieślnicy zajmujący się szyciem butów.
3. Walczył konno, brał udział w turniejach.
4. Żeby wejść do katedry, trzeba się po nich wspiąć.

HASŁO - …………………………………….

Objaśnienie pojęcia - …………………………………………………………………………

Klasa 5a

WTOREK  17.03.2020

Wtorek to czas zagadek!

Zagadka nr 1

Na lekcjach historii poznaliście 4 grupy społeczne (stany), które istniały w średniowieczu. Odczytaj opis jednej z nich i odgadnij, o której mowa.

„Członkowie tego stanu nie zajmowali się uprawą roli ani handlem, choć mogli wywodzić się z tych grup społecznych. Będąc w tym stanie nie mogli awansować ani na giermka ani na czeladnika. Mogli za to przepisywać księgi i całkowicie poświęcić się Bogu.”

Ten stan to ………………………………………………

 

Zagadka nr 2

„Strzeliste wieże pną się wysoko,

Barwne witraże radują oko,

Na ścianach freski, wnętrza przestronne,

Dawno straciły funkcje obronne.”

Opisany w ten sposób styl w architekturze średniowiecza to ………………………………

Drodzy uczniowie z klasy 5 a!

Proponuję Wam, abyście przystąpili do samodzielnego odkrywania tajemnic historii. Począwszy od poniedziałku 16.03.220 r. codziennie w zakładce historia znajdziecie różnego typu zadania. Ich rozwiązanie na pewno nie sprawi trudności tym, którzy uwielbiają przygodę i nie boją się wyzwań. Ponadto dla tych, którzy zdobędą komplet punktów przewidziana jest nagroda (niespodzianka) – otrzymacie ją po przyjściu do szkoły i zaprezentowaniu zeszytu przedmiotowego z odpowiedziami na poszczególne zadania. Jak to zrobić? No to po kolei:

1. Przygotujcie zeszyt do historii.
2. Każdego dnia wchodźcie na stronę internetową szkoły, gdzie znajdziecie zadania w zakładce Przedmioty/ zasady oceniania – historia.
3. Rozwiązujcie zadania, a odpowiedzi zapisujcie w zeszycie numerując zadanie, pisząc datę oraz rozwiązanie zadania, np.

• Zadanie nr 1   -   16.03.2020

Odpowiedź - ……………………………………………………….

• Zadanie nr 2    - 17.03.2020

i tak dalej. W sobotę i niedzielę odpoczywacie i nabieracie sił do kolejnych zmagań.

A teraz już kolej na pierwsze zadanie:

Zadanie nr 1.

1. Odszukajcie w podręczniku stronę 135. W rozdziale zatytułowanym „Pierwsze uniwersytety” wyszukajcie  nazwy miast, w których utworzono pierwsze wyższe uczelnie – zapiszcie je w zeszycie wraz z wiekami, w których powstały. Następnie wyszukajcie na dowolnej stronie internetowej jeszcze 3 inne uniwersytety, które powstały w XI, XII, XIII lub XIV wieku.

Gotowe? Napisz teraz odpowiedź na pytanie. (odpowiedź znajdziesz w tym samym rozdziale)

2. Gdzie i czego uczyły się dziewczynki?

POWODZENIA!